Speelplaatsen kleuren groen en blauw

vrijdag 8 januari 2021

timer 5 min

Speelplekken in Nederland kleuren steeds vaker groen en in veel gevallen blauw. Waarom gebeurt dat? “Er bestaat een grote wens om speelplaatsen uitdagender en avontuurlijker te maken. Bovendien krijgen scholen op deze wijze meer ruimte voor buitenlessen. Ook hecht men steeds meer waarde aan klimaatadaptatie. De tegels eruit en groen erin, waardoor de speelplaatsen worden vergroend en het regenwater wordt gebufferd.”

Speelplaatsontwerper Stan Krijnen, van SNK Outdoor Speel- & Sportplaatsen in Aarle-Rixtel, juicht vergroening toe. Het ontwerpbureau veranderde voor Zorgbegeleiding Uniek in Deurne een bestaande speelweide in een avonturengebied met ook hier heel veel ruimte voor groen en blauw. Over dat laatste zegt hij: “In veel gevallen kun je vergroening combineren met blauwe oplossingen, om wateroverlast te voorkomen. Door tegels te vervangen voor groen, kan water infiltreren in de bodem en dat ontlast de riolering. Waterbergingen op speelplekken zijn ook in te zetten als speelaanleidingen. Denk aan een speelplaats in een wadi of juist op een heuvel.”

Beplanting

Heb je gekozen voor vergroening dan dient zich de vraag aan: welke beplanting ga je toepassen? Die keuze is afhankelijk van de speelplaats, aldus Krijnen: “Ga je voor een struinbos, dan ligt het voor de hand dat je robuuste planten verwerkt, zoals bosplantsoen. Is groen vooral gekozen voor de aankleding, dan kun je bijvoorbeeld gaan voor grove heesters. Van belang is ook dat je jezelf de vraag stelt of planten niet giftig zijn. Ook dien je uiteraard goed te kijken naar de plek waar je het groen plant. Fragiel groen op een plek waar veel kinderen komen - bijvoorbeeld langs een drukbelopen pad - kan gemakkelijk kapot gelopen worden. Omheinen wil je liever niet maar is dan een optie.”

Vies worden

Naast het kapot lopen van groen, zijn er andere punten waar je kritisch naar moet kijken, aldus Krijnen. “Iedereen is enthousiast over de meerwaarde van groen, maar aan een natuurlijke speelplek zitten ook bezwaren. Vies worden bijvoorbeeld. Voor sommigen hoort dat simpelweg bij buitenspelen, maar voor anderen is dat niet zo en brengt juist dat punt veel problemen en ergernissen met zich mee. Denk aan kinderen die zand meenemen naar binnen en een speelplek die verandert in een modderparadijs na een (fikse) regenbui. Daarom is het belangrijk om vóór het aanleggen van een natuurlijke speelplek niet alleen te informeren over de voordelen, maar ook over veelgehoorde nadelen. Het managen van het verwachtingspatroon is hierin belangrijk.”

Inclusief spelen

Op de vraag of een natuurlijke speelplek op gespannen voet staat met inclusief spelen, zegt Krijnen: “Onze visie is dat je op een speellocatie rekening moet houden met zichtbare en onzichtbare barrières voor zowel kinderen als ouderen. Je probeert er optimaal voor te zorgen dat een speelplaats toegankelijk is en aanmoedigt tot samen spelen. Een inclusieve natuurlijke speelplaats is zeker mogelijk. Denk aan (half)verharde paden of vlonders door het groen om zo speelaanleidingen toegankelijker te maken of door met kinderen na te denken over verschillende speelvormen om samenspelen te stimuleren.”

Speelweide Zorgbegeleiding Uniek

De thema’s groen, blauw en inclusief spelen, komen samen in een project van SNK in Deurne. Hier is, in opdracht van Zorgbegeleiding Uniek, een bestaande speelweide veranderd in een natuurlijke speelplaats. “We hebben een routing gemaakt over de speelplaats, met een opdeling in verschillende zones. De weide bestaat uit een zone met hoge heuvels, een voetbalveld en spannende paden. Midden in de weide ligt een grote groene tunnel, die het landschap verbindt met het speelgebied. Middels een aanlegsteiger kom je op het schip, waarbij je uitkijkt over het hele avontuurlijke terrein. Bij de keuze van speeltoestellen en speelaanleidingen is gekeken naar ‘samen spelen’. Zo hebben we een vogelnestschommel geïnstalleerd, en is er een toegankelijke wilgentunnel aangelegd. Daarnaast kan op locatie water worden gebufferd en geïnfiltreerd.

Tips

Betrek de omgeving in de planvorming. Zo vergroot je het draagvlak en creëer je een situatie waarin mensen sneller zullen aanhaken.
Budget. Voor vergroenen van speelplekken zijn in veel gevallen subsidies beschikbaar. Hoewel deze financiële steun fijn is om de droom dichterbij te brengen, is het belangrijk om een vaste, financiële basis in kas te hebben. Hiermee voorkom je dat je te afhankelijk wordt van vreemde gelden.
Niet alles zelf willen doen. Veel mensen willen geld besparen door zoveel mogelijk zelf te doen, bijvoorbeeld door zelf een ontwerp te maken of een toestel te bouwen. Vaak is dat het paard achter de wagen spannen. Door gebrek aan kennis en ervaring is de kans groot dat een project uit de bocht loopt.
Investeer in een goede voorbereiding. Dat zorgt ervoor dat een project meer kans van slagen heeft en voorkomt veel hinder en ergernissen.

Dit artikel is verschenen in BuitenSpelen 04/2020. Lees meer van BuitenSpelen in onze digitale bibliotheek.

Tweewekelijks onze nieuwsbrief ontvangen? Schrijf je gratis in >>