Schoolplein op Utopia Eiland geeft natuur vrij spel

Strijk je tegen de haren van een kat in, dan kom je in de problemen. Dat geldt ook voor de natuur. De belangrijkste les die we op het ‘schoolplein’ van Floriade meekrijgen, is dat je met de natuur moet meebewegen. Het schoolplein is het derde deel van Utopia Eiland; hier valt veel te leren. Want hoe doe je dat, meebewegen met de natuur? En waarom? Xavier San Giorgi, ontwerper van Utopia Eiland in Almere: “Wanneer we leren meebewegen met hoe de natuur werkt, kunnen we de oerkracht benutten die de natuur bezit.”

Bron: Gemeente Almere 

Willowman
Op het schoolplein vind je verschillende voorbeelden om mee te bewegen met de natuur. Wat het meest opvalt, is de metershoge Willowman: een beeld van een persoon, omgeven door tunnels van wilgentakken. Kunstenaar Will Beckers woonde 10 jaar geleden in een zelfgevlochten wilgenhut op Floriade in Venlo, en vroeg bezoekende kinderen om hun wens voor de natuur op te schrijven. De wensen van toen hangen nu in de wenstunnels. “Het is best confronterend om te lezen,” zegt Xavier. “Want ook al zijn ze mooi, het is helaas alleen maar slechter gesteld met de natuur. Hebben we dan sindsdien echt niks geleerd?” Op deze Floriade kunnen mensen hun wens voor de natuur uitspreken in een wenstoeter in het voedselbos. “We nodigen mensen uit om na te denken over de vraag: hoe zou jij kunnen meebewegen met de natuur?”

Moestuintjes
Groep 6 en 7 van de Almeerse school De Verwondering en de Amsterdamse school Neptunus geven het goede voorbeeld door hun eigen moestuintjes te onderhouden. “Ze leren hier dat wanneer je het leven in de bodem voedt, je in ruil daarvoor gezonde moestuinplanten krijgt,” vertelt Xavier. “En daardoor krijgen wij extra gezond voedsel.” De leerlingen hebben de afgelopen maanden iedere week hun handen uit de mouwen gestoken om het voedselweb in de bodem optimaal te laten functioneren. Nu hebben ze hun tuintjes klaargemaakt voor de zomervakantie.

Wilde Weelde Stadstuin
Tuinontwerpers Emiel en Margo zitten aan een picknicktafel in de schaduw bij hun stadstuin. De ontwerpers zijn aangesloten bij Wilde Weelde, een vakvereniging van hoveniers, kwekers, ontwerpers, boomverzorgers en leveranciers van ecologische tuinen en tuinmaterialen. Tevreden kijken ze uit over de Wilde Weelde Stadstuin. “Het is nog mooier geworden dan ik had durven dromen,” vertelt Emiel. “Als je een ontwerp aanlevert, verwacht je vaak dat er nog wat water bij de wijn moet. Maar dat was hier absoluut niet het geval. Onze collega’s bij Wilde Weelde hebben enorm goed meegedacht en meegeholpen. Uiteindelijk hebben we het samen gedaan.”

Bron van het leven
De gelaagde stadstuin is spiraalvormig, waardoor het perfect aansluit op het grotere landschap van het schoolplein. In het midden ligt een levendige vijver, symbool voor de bron van het leven. Er zoemen bijen rond en vogels maken dankbaar gebruik van de vogelhuisjes. “Toen de vijver net was aangelegd in het voorjaar, hadden kikkers er al eitjes gelegd,” vertelt Margo. Om de opmerking dat dieren het hier wel waarderen, moeten Margo en Emiel lachen. “Ze accepteren het. Dat is iets anders. De mens is uiteindelijk toch de indringer in hun leefgebied.”

Op je handen blijven zitten
“We hebben de tuin zo aantrekkelijk mogelijk proberen te maken voor alle dieren,” gaat Emiel verder. “Onze uitgangspunten zijn: duurzaam materiaalgebruik, hergebruik van materiaal, zo veel mogelijk biodiversiteit en natuurlijk geen gif.” Dat laatste vergt soms nog best een uitdaging voor veel tuinders. “Als er plagen zijn van een bepaalde insecten- of diersoort, moet je daar in harmonie met de natuur een oplossing voor vinden. Dan ontdek je dat op je handen blijven zitten het beste is. De oplossing dient zich vaak vanzelf aan.”

Ecokathedraal
Dat is ook wat er gaat gebeuren als de Floriade op 9 oktober haar deuren sluit. Nu vinden vlinders en vogels hun weg naar de tuin, maar is de mens dominant aanwezig. “De tuin nodigt uit om erin mee te bewegen, zoals je ziet,” zegt Emiel. De Floriadebezoekers lopen, kijken, onderzoeken en ontdekken het cirkelvormige hof met uitzicht over het Weerwater. Emiel en Margo onderhouden de tuin regelmatig. Maar na 9 oktober gebeurt dat niet meer. Dan lopen hier lang niet zoveel mensen meer rond en zullen dieren steeds meer hun plek vinden. Dan mag de natuur er een weelderige, begroeide ruïne van maken. Een ecokathedraal.