Wat bepaalt het succes van een speelplek?
Voor een succesvolle speelplek werd voor het onderzoek de volgende definitie gehanteerd: ‘Een speelplek is succesvol wanneer er veel gespeeld en/of bewogen wordt én als er positieve sociale reuring plaatsvindt.’ Maar wat definiëren we vandaag de dag eigenlijk als een speelplek? Kinderen zijn vooral op zoek naar een plek om buiten te spelen, terwijl jongeren zoeken naar een plek om samen te komen, te chillen en/of te sporten. Een formele speelplek is steeds vaker een ontmoetingsplek; een plek waar sport en spel worden gecombineerd en waar jong tot oud terecht kan. Daarbij zijn de thema’s natuurlijk spelen en inclusiviteit in opmars. Er is dan ook een grote diversiteit in het begrip ‘speelruimte’.
In de onderzoeken van InnoSportLab Sport & Beweeg lag de focus op formele speelplekken waar kinderen en jongeren tot 18 jaar terecht konden. Deze plekken konden allerlei vormen aannemen; van een traditionele speeltuin tot een sport- of natuurspeelplek.
Door middel van literatuuronderzoek is gekeken naar zowel fysieke als sociale factoren die invloed hebben op het succes van een speelplek. Enkele fysieke succesfactoren die uit het onderzoek naar voren kwamen, zijn variatie in speelwaarden op de speelplek, het onderhoud van de speelplek en de bereikbaarheid. Sociale factoren zin onder meer de mogelijkheid om samen te spelen, ruimte voor ontmoeting en participatie van buurtbewoners bij de totstandkoming. Maar ook of er ‘reuring’ is’; kleinschalige buurtactiviteiten op en rond de speelplek voor kinderen en andere buurtbewoners en daarnaast ook actieve participatie van bewoners in het onderhoud van de speelplek.
Checklist
In totaal werden vijftien factoren gebundeld in een checklist, welke in een praktijkonderzoek zijn getoetst. Op twaalf speelplekken in vier gemeentes verspreid over Nederland werden bewoners ondervraagd, deden de onderzoekers een scan en gingen zij op zoek naar de gemene delers. Geen van de bezochte plekken voldeed perfect aan alle vijftien factoren en toch waren er succesvolle speelplekken. Enerzijds heeft een speelplek dus niet alle vijftien factoren nodig om succesvol te zijn, anderzijds garandeert het voldoen aan alle factoren ook niet dat een speelplek veelvuldig gebruikt wordt. Wat een succes is op de ene speelplek kan op een andere speelplek juist voor problemen zorgen. Het succes van een speelplek is daarmee dus niet op voorhand te voorspellen, maar rekening houden met de vijftien factoren vergroot de kans op succes sterk.
Succesfactoren
Hieronder een lijst van de vijftien succesfactoren die uit het literatuuronderzoek naar voren kwamen.
Fysieke factoren:
- Bereikbaarheid
- Sfeer omgeving
- Onderhoud omgeving
- Onderhoud speeltoestellen
- Verkeersveiligheid
- Uitdaging
- Alle leeftijden
- Aantrekkelijk voor ouders
- Natuurlijke elementen/speelaanleidingen
- Inclusiviteit.
Sociale factoren:
- Sociale controle/toezicht door de buurt
- Burgerbetrokkenheid
- Samenspeelmogelijkheden
- Georganiseerde activiteiten
- Ontmoetingsmogelijkheden, sociale faciliteiten.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
35 jaar Speelplan: kinderen van jongs af aan naar buiten krijgen
12 sep om 14:42 uurSpeelplan bestaat 35 jaar. We spraken directeur Walid Rahman en keken terug en…
Hoe AI de veiligheid van kinderen in speeltuinen kan bevorderen
7 mei om 08:59 uurKinderen kunnen veilig spelen in speeltuinen dankzij goed onderhouden speelobjecten. Om te kijken na hoeveel…
Reactie toevoegen