Trampolineparken, sport of spel?
Door: Jeroen Bos
In een tijdsbestek van enkele jaren hebben we voorbij zien komen: skateparken, natuurlijke speeltoestellen, speeltoestellen voorzien van elektronica, free-runtoestellen, fitnessapparaten, calisthenics en ga zo maar door. Sinds een jaar of drie wordt deze reeks vooralsnog (maar niet lang meer) afgesloten door de trampolineparken die in bijna elke gemeente uit de grond worden gestampt.
Grote zalen, oude sport- of fabriekshallen, alles wordt volgebouwd met trampolines. Niet alleen vloeren, maar ook de wanden worden er mee bedekt. Kinderen kunnen er urenlang plezier beleven. Ouders zitten erbij en kijken toe of gaan rustig enkele uren boodschappen halen.
Spannende attributen
Het eerste trampolinepark van deze uit de VS overgewaaide trend bestond uit een horizontaal veld en schuin tegen de wanden geplaatste trampolines. Tegenwoordig trek je daar geen bezoekers meer mee en moet je toch minimaal een foam pit, big-airbag, ninja court of allerlei andere spannende attributen hebben om nog interessant te zijn. De ontwikkeling van de trampolineparken gaat zo snel dat de regelgeving het niet bij lijkt te kunnen houden.
De eerste WAS-keuringen vonden nog plaats met de volledig ongeschikte norm EN1176 maar al snel schakelde het Keurmerkinstituut over naar een eisenpakket bestaande uit een mix van de Amerikaanse ASTM en de Britse BSI PAS 5000, aangevuld met een snufje EN1176. Echter geen van alle dekt de lading helemaal en daarom is NEN bezig ook een document te ontwikkelen. Omdat in Europa al een groep bezig is met de ontwikkeling van een norm ziet het ernaar uit dat de Nederlandse uitvoering vooralsnog een NPR (Nederlandse Praktijk Richtlijn) zal worden. Een minder zware variant van een norm.
Sport of spelen?
Deze NPR wordt ontwikkeld voor trampolineparken die voor sport gebruikt worden, en niet voor spelen. De NPR zal dus niet volledig te gebruiken zijn voor trampolineparken die onder het Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen vallen. Wanneer valt een trampolinepark onder het WAS? Het antwoord is eenvoudig: als erop gespeeld wordt. Bij verdere uitdieping van dit antwoord blijkt echter dat het niet helemaal zo gemakkelijk ligt. Want wat is spelen en wat is sport, en waar ligt de grens tussen deze beide activiteiten? Het is moeilijk maar niet onmogelijk een trampolinepark buiten het WAS te houden. Daarvoor moet in ieder geval aangetoond worden dat er nooit gespeeld wordt. Alleen al deze regel zorgt ervoor dat het meer theoretisch is dat er sport-trampolineparken in Nederland bestaan. De NVWA schept duidelijkheid op zijn site (1).
Verwarring in de markt
De afgelopen periode is een aantal trampolineparken door de NVWA verzegeld. Dit werd gedaan omdat bleek dat de parken niet het benodigde certificaat van goedkeuring hadden. Doorgaans controleert de NVWA niet actief alle parken maar gaat ze alleen langs als bijvoorbeeld een ongeval heeft plaatsgevonden of klachten zijn ingediend over de (on)veiligheid.
Trampolineparken waarin gespeeld wordt, en dat betreft 99 procent van de parken, vallen onder het WAS. Toch bestond het afgelopen jaar verwarring in de markt over de status van deze parken. Veelal werd gedacht dat er geen sprake van spelen maar van sport was. In dat laatste geval zou certificering volgens het WAS niet nodig zijn. En dat is de reden dat veel beheerders geen certificatie hebben aangevraagd met, in sommige gevallen, verzegeling tot gevolg.
In feite waren de trampolineparken er eerder dan de keuringscriteria. De keurende instanties zijn voor een voldongen feit geplaatst en snelheid was plots geboden. De noodzaak van het hebben van een eisenpakket maakte dat deze parallel aan de keuringen is samengesteld. Het eisenpakket kan echter de ontwikkelingen in de trampolineparken nauwelijks bijhouden. Zoals al eerder vermeld zijn trampolines alleen niet meer voldoende attractief en worden de meest fantastische elementen toegevoegd. Dat houdt ook in dat het eisenpakket voortdurend moet meegroeien met deze ontwikkelingen.
Veiligheid trampolineparken
Zowel de beheerders als de gebruikers moeten beseffen dat trampolines niet vergeleken kunnen worden met de doorsnee speeltoestellen als glijbanen en schommels. Het gebruik is totaal verschillend. Er zijn meer gebruikers tegelijkertijd, de te bereiken snelheden en valhoogtes zijn vele malen groter dan bij reguliere speeltoestellen. Een veilig gebruik van trampolineparken kan niet zonder goede instructies, zeer strak toezicht en, vanzelfsprekend, toestellen die volledig aan de strengste veiligheidseisen voldoen.
Een nieuwe trend
Een nieuwe trend dient zich inmiddels al aan. Terwijl Nederland nog druk is met de trampolineparken worden veel van deze parkenin Engeland – dit land loopt in deze ontwikkeling op ons voor - al weer verwijderd en ingeruild voor hal-vullende luchtkussens. We kunnen onze borst alvast nat maken.
Dit artikel is verschenen in BuitenSpelen 02/2019. Lees meer van BuitenSpelen in onze bibliotheek.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Actieve schooldag prioriteit bij vakleerkrachten bewegingsonderwijs
17 okt 2022Voor de meeste vakleerkrachten staat de implementatie van een actieve schooldag hoog op de planning. Ze denken…
De stads als speeltuin
14 okt 2022Om ons (mentale) welzijn te behouden in steeds vollere steden schreven Jenny Roe en Layla McCay ‘Restorative…
Meerderheid gemeenten heeft beleid voor buitenspelen
27 sep 202265 procent van de gemeenten heeft beleid voor buitenspelen: 40 procent specifiek op dit onderwerp en 25 procent…
Tegels vluchten voor planten op plein Vakbeurs Openbare Ruimte
12 sep 2022Het Plein is een van de hoogtepunten van de jaarlijkse vakbeurs Openbare Ruimte, die dit jaar, samen met de…
Investeren in sport en bewegen voor mensen met een verstandelijke beperking loont
5 sep 2022Iedereen voelt aan dat sport of bewegen van waarde kan zijn voor mensen met een verstandelijke beperking. Maar…
Circulair versus leuk? Duurzaamheidscheck je speelplek!
4 jul 2022Natuurlijke, circulaire, speelplekken…
Froukje Hajer koninklijk onderscheiden voor haar inzet voor het spelende kind
13 jun 2022‘Slechte ideeën om patronen te doorbreken’
9 jun 2022Rico Bakker verzorgt tijdens het Circulaire Openbare Ruimte Congres op 16 juni zijn keynote: ‘De kracht van een…
Reactie toevoegen