Kidspanel: Spannende momenten maken beleving compleet

woensdag 9 oktober 2019

timer 7 min

Het Belevenissenbos in Lelystad is een van de grootste natuurlijke speelplekken van Nederland, met 40 hectare mogelijk zelfs de grootste. Het is een groot gebied en is onderdeel van het Zuigerplasbos van Staatsbosbeheer. Een gebied waar – de naam zegt het al – zand is gewonnen voor de dijken ten tijde van het droogleggen van Flevopolder. Later zijn daar omheen bosgebieden aangeplant en is een groot natuurgebied ontstaan.

In 2012 is binnen het Zuigerplasbos een natuurspeelplaats ontwikkeld; het Belevenissen bos. Een natuurspeelplaats die inmiddels min of meer zelfstandige status heeft gekregen aangezien een speciale stichting is opgericht die met eigen vrijwilligers de natuurspeelplaats beheert en onderhoudt.

‘Natuurlijk spelen’ is de afgelopen jaren een belangrijk begrip geworden in de branche. Een begrip waarvan de betekenis steeds breder wordt getrokken en daarmee ook steeds algemener wordt. Van oorsprong stond natuurlijk spelen voor ‘een plek waar spelen en de natuur bij elkaar komen’. Inmiddels staat het vaker symbool voor ‘speelruimte met ruimte voor groenvoorzieningen en natuurlijke materialen’, voor een ander zelfs nog algemener tot ‘een plek waar een kind (weer) uitdaging vindt’. Hoeveel natuur is er immers te vinden of te creëren op een schoolplein? Komt daar spelen en natuurbeleving bij elkaar of vindt een kind daar meer uitdaging dan op een traditioneel plein?

Eigenlijk vragen die er vaak niet toe doen. Het staat voor het denkpatroon van volwassenen en is veelal gericht op binnenhalen van subsidies en sponsorbijdragen. Voor een kind vaak niet interessant. Spelen in het Belevennissenbos is voor kinderen ‘lekker spelen in de natuur’. Zij zien deze plek als natuur. Dat is voor hen logisch want ‘hier woont toch verder niemand, alleen maar dieren’. En het schoolplein, dat is geen natuur, dat is een schoolplein. Heerlijk helder hoe eenvoudig kinderen denken.

Waterpret

Tijdens het veldbezoek was het een warme dag, zoals we er deze zomer vele hebben gehad. De kinderen, eigenlijk hun ouders, komen vandaag hierheen omdat het hier relatief rustig is (in verhouding tot het strand) en hier lekker in het water gespeeld kan worden. De meestekinderen hebben waterschoentjes aan, maar niet allemaal. De kinderen hebben hierdoor meer grip op de balanceerelementen in- en over het water, zeker wanneer ze nat zijn.

Ook vinden de ouders het fijner ‘omdat je nooit precies weet wat je onder water allemaal tegen komt’. De kinderen spelen samen en voor hen maakt het niet uit of ze wel of geen waterschoenen aan hebben. De jongste heeft ‘gewoon’ zwembandjes, maar doet niet onder voor de grotere jongens. Ook hij klimt lekker in het rond en springt naar hartenlust in het diepe en ondiepe water. Ook hierin blijkt voor kinderen dat definitie van ‘diep’ en ‘ondiep’ even helder en tegelijk per kind verschillend. Ondiep water is ‘tot aan de knieën ongeveer’ en ‘het diepe’ is vanaf je middel. Op de website van het Belevenissenbos staat (www.belevenissenbos.nl) dat de diepte van het water slechts kan oplopen tot ongeveer 1 meter diepte. Veilige dieptes en online wordt het water als ‘zwemwater’ gekwalificeerd.

Klimparcours erg populair

Dat het Belevenissenbos meer te bieden heeft dan één belevenis wordt al snel duidelijk wanneer je de kinderen vraagt van het leukste is. Massaal kiezen ze voor ‘het klimparcours in het bos’. Een plek verderop waar de kinderen in tal van obstakels en toestellen volop kunnen klimmen en klauteren. Daar was zoveel te beleven dat het uit de verhalen van de kinderen net leek alsof het een professioneel klimparcours was, zoals de diversie klimbossen die in Nederland als attractie zijn te vinden. Aangezien de kinderen wel aangaven dat er geen ‘begeleiding’ was, deed mij vermoeden dat de beleving van de kinderen veel groter en uitdagender was dan de invulling die ik, als volwassene, ging invullen.

Om de kinderen deze dag verder lekker in en rond het water te laten spelen, ben ik zelf op ontdekkingstocht gegaan door het Belevenissenbos. Als eerste richting het klimparcours, waar ik midden in het bos de vele objecten en hindernissen zie waar kinderen over spraken. Niet één parcours, maar een hele verzameling door het bos. Soms wel achter elkaar als route te combineren, maar veel vaker heb je zelf de keus hoe je eigen route verder gaat. Overal de natuurlijke ondergrond van het bos en in de polder is dat regelmatig kleiachtig, bedekt met een toplaag van blad.

Op avontuur

Door het Belevenissenbos zijn twee routes uitgezet, met gele en oranje markering, die je door groot deel van de bossen leidt. Het is de route voor volwassenen die geen uitdaging aan willen gaan en veilig een gemarkeerde route volgen. Mijn persoonlijke mening, maar niet iets waarvoor ik naar het Belevenissenbos ga. Ik laat mij leiden door het kind in mij, neem objecten die soms lastig zijn met een schijfblok in je hand en grote fotocamera om je nek. Ik sluip door paadjes nieuwsgierig afvragend waar het naar toe leidt. Regelmatig leidde dit tot helemaal niets, hoogstens tot een volgend pad waar de link- en rechtsaf kan. Soms ‘aangetrokken’ door een uitdagende oversteek over het water, kom ik op de meest verrassende plekken uit.

Ik heb het klimbos allang verlaten en heb het gevoel dat ik inmiddels in een totaal ander bos ben beland, wat op zich ook klopt, al is het allemaal onderdeel van het Belevenissenbos. Langzaam maar zeker bekruipt mij het gevoel van soort trots, beseffende dat ik eigenlijk verdwaald ben. Geen idee waar ik ben en hoe ik terug moet komen bij mijn auto. Langzaam maar zeker neem ik steeds weer iets grotere paden tot ik uiteindelijk uitkom op één van de uitgezette routes. Eindelijk gered, maar welke kant moet ik nu op? Uiteindelijk is het mij gelukt om voor het donker mijn auto weer te vinden. Het blijft immers een bos van Staatsbosbeheer; alleen tussen zonsopkomst en zonsondergang toegankelijk. Of toch niet helemaal, want in dit bos kan je zelfs kamperen, maar daarvoor moet je je wel eerst online hebben aangemeld.

Natuuroverstijgend

Terugkomend op de vraag wat ‘natuurlijk spelen’ is, vind ik het Belevenissenbos hét voorbeeld van ‘spelen in de natuur’. Eigenlijk gaat het verder … op avontuur gaan in de natuur. Uitdagingen aangaan en ontdekken wat de natuur allemaal te bieden heeft. Een belevenis, iedere keer weer opnieuw. Er is zoveel te zien en te doen dat ik verwacht dat je écht steeds weer iets anders en steeds meer te beleven hebt. Met recht een Belevenissenbos.

Spelen is voor iedereen

Mochten al deze speelbelevenissen nog niet voldoende zijn om de naam van het bos te kunnen verklaren, weet dan dat hier niet alleen ruimte is voor kinderen om het avontuur op te zoeken, maar ook ruimte is voor volwassenen in de vorm van een heuse stormbaan en een route (met obstakels) voor mountainbikers. Met de kano kan je zelfs de natuur in het Belevenissenbos (en Zuigerplasbos) beleven en bij de parkeerplaats is een trainparcours speciaal voor honden. De scouting heeft een plek in het bos en zelf het officiële evenement van ‘kindermudmasters’, met routes van 2, 4 en 6 kilometer, vindt in het Belevenissenbos plaats. Met recht een Belevenissenbos, niet alleen voor kinderen, maar voor iedereen.